Frans Timmermans legt verantwoording af
Europa definitief op het pad richting een duurzame toekomst zetten, voor een schoner milieu, de gezondheid van ons allemaal, en de bescherming van onze planeet, ook voor degenen die na ons komen. En we moeten iedereen daarbij meenemen. Dat is in de kern de opdracht van de Green Deal, waarvoor ik in de nieuwe Europese commissie verantwoordelijk mag zijn. Zelden voelde een opdracht zo urgent.
De effecten van klimaatverandering zijn inmiddels overal om ons heen zichtbaar. Niet alleen maar steeds extremer weer en massale sterfte van dieren en organismen, maar ook giftige lucht, water, en plastic overal, zelfs in ongeboren kinderen. De nieuwste wetenschappelijke inzichten maken duidelijk dat dit nog maar het begin is en dat we werkelijk onze manier van leven op het spel zetten, wanneer we de uitstoot van broeikasgassen nu niet snel en drastisch terugbrengen. Het is niet voor niets de jonge generatie die nu in beweging komt. Zij hebben nog de langste toekomst voor zich, een toekomst die wij op het spel zetten. De marsen van scholieren door de straten van honderden steden overal ter wereld die eisen dat we nu actie ondernemen zijn inspirerend. En confronterend, omdat we die actie veel te lang achterwege hebben gelaten.
Het is een nu of nooit moment voor Europa. De besluiten die we in de komende tijd nemen zullen bepalend zijn. Dat geldt ook als we achterover leunen en niets doen. We hebben de komende vijf jaar om de weg in te slaan naar een hernieuwbare energievoorziening, een circulaire economie, duurzame landbouw en een schone leefomgeving. Dat regelen we niet ieder land voor zich, noch kunnen we wachten op de rest van de wereld. Het is dus bij uitstek de Europese schaal waarop deze opdrachten moeten worden vervuld. Ik voelde in de verkiezingscampagne overal in Europa dat Europeanen dat ook van ons verwachten; de tijd is rijp.
Al die Europeanen gaven me daarbij nóg een boodschap mee. De noodzakelijke veranderingen in economie en samenleving moeten zo worden uitgevoerd dat ze voor iedereen te dragen zijn. Dat is allerminst vanzelfsprekend. Technologische verandering heeft de neiging de verschillen tussen (kans)rijk en (kans)arm te vergroten. Modernisering zonder weloverwogen beleid, is dan al snel een feestje voor de welgestelden, de hoogopgeleiden. Als kleinzoon van mijnwerkers weet ik hoe hard ‘de vooruitgang’ erin kan hakken. Toen de mijnen in Limburg nog open waren, was de regio rond Heerlen een van de welvarendste van Nederland. Nu is het één van de armste. Vijftig jaar na de sluiting voelt men daar nog altijd de klap.
De verplichting om bij alle noodzakelijke veranderingen geen regio, geen mens achter te laten, is misschien nog wel groter dan het klimaatbeleid zelf. Voor mij vormen ze echter een onlosmakelijk geheel. Het is immers het kernbeginsel van de sociaal-democratie: rechtvaardige vooruitgang realiseren. De geschiedenis leert ons dat er politieke strijd nodig is om vooruitgang en rechtvaardigheid samen te brengen. Ook deze keer zullen we strijd moeten leveren. Om nieuwe banen te realiseren, waar oude verdwijnen. Om de nieuwe energie beschikbaar en betaalbaar te houden voor mensen met een kleine portemonnee, overal in Europa. Het is een positieve agenda. En dat we dat kunnen, liet de sociaaldemocratie al eerder zien. Het is wederom aan ons om te laten zien wat we waard zijn. Ik ga ervoor, samen met jou.
Met vriendelijke groet,
Frans Timmermans