Over verkiezingen, peilingen en stemwijzers

Volgende week donderdag (22 mei) is het zover: dan mogen de Nederlandse burgers naar de stembus om te stemmen voor de verkiezingen voor het Europees Parlement! Door middel van dit bericht wil ik u graag wat meer vertellen over het belang van deze verkiezingen, over de koers van de Europese Unie en over mijn visie op opkomstpercentages.

Europa en de verkiezingen

De stemming van volgende week heeft direct invloed op het aantal zetels dat elke partij in het Europees Parlement zal bemachtigen. Opgeteld bij de stemmen die in andere landen worden gegeven, bepalen de burgers van de Europese Unie dus gezamenlijk hoe groot de verschillende fracties binnen dit parlement worden. Zo is de PvdA bijvoorbeeld onderdeel van de sociaal-democratische fractie en vallen de VVD en D66 onder de liberale fractie. Binnen deze zogeheten fracties werken gelijkgezinde partijen uit verschillende landen samen om wetsvoorstellen te behandelen en Europees beleid kritisch te beoordelen vanuit hun ideologische achtergrond.

Vorige week heeft u al kunnen lezen in de column van oud-Europarlementariër Metten waarom het stemmen juist dit keer zo belangrijk is. Meer dan anders kunnen de burgers van de Europese Unie zich uitspreken over de te nemen koers van de Europese Unie. Dit mede vanwege het feit dat de fractie die na de komende verkiezingen als grootste uit de bus komt, ook de voorzitter van de Europese Commissie mag leveren. Daarmee komt er dus meer nadruk te liggen op de mening van de Europese burgers, als het gaat om het te voeren dagelijkse beleid van de Unie.

Lage opkomst en mogelijke oorzaken

Ondanks dit feit, wordt volgens de peilingen in Noord-Holland een laag opkomstpercentage verwacht voor de komende verkiezingen. Het is mijn overtuiging dat een laag opkomstpercentage niet ontstaat omdat burgers geen mening over Europa hebben. Daarentegen geloof ik dat een lage opkomst zou komen door twee veronderstellingen: het idee dat een stem in Europa geen effect zal hebben en het idee dat de kiezer niet genoeg in de materie zou zitten om hier een weloverwogen oordeel over te vormen.

Dat een stem voor het Europees Parlement niet uit zou maken, heeft u in bovenstaande alinea’s al ontkracht zien worden. Dat juist uw gang naar de stembus belangrijk is, staat dus als een paal boven water. Sommigen van u zullen wellicht denken: “wat maakt die ene stem uit, zeker op de gehele populatie van de Europese Unie?”. Deze gedachte is begrijpelijk, maar fout. Gezien het feit dat de landen van de Europese Unie een algemeen kiesrecht kennen (gelukkig maar!) kan een gezamenlijke stem zeker wél effect hebben op de koers van de EU. Deze gezamenlijke stem kan alleen ontstaan indien genoeg individuele burgers zich ook ook daadwerkelijk geroepen voelen om hun stem uit te brengen.

Een helpende hand: de Stemwijzer!

De gedachte dat de Europese verkiezingen te complex zouden zijn is begrijpelijk, gezien het feit dat er in het Europees Parlement over een groot aantal zaken van zeer diverse aard wordt gestemd. Zelfs goed geïnformeerde burgers kunnen van tijd tot tijd wel een steuntje in de rug gebruiken, zeker als het gaat over politiek en over Europa. Om te zorgen dat de Europese verkiezingen minder een ‘ver van uw bed-show’ wordt, zijn er gelukkig verscheidene stemwijzer die u kunt gebruiken bij het bepalen van uw stem. Zo vindt u hier een overzicht van verschillende stemwijzers die focussen op specifieke onderwerpen, zoals het milieu of LBHT-rechten. Traditioneel heeft ook de organisatie ProDemos een algemene stemwijzer waarvan u gebruik kan maken.

Ik weet zeker dat iedereen wel een eigen mening heeft over de gang van zaken in Europa. Hoe vaak hoort u niet dat de Europese Unie meer sociaal, meer democratisch, meer liberaal, of meer kritisch dient te worden? Slechts eenmaal per 5 jaar heeft u de mogelijkheid om u hier electoraal over uit te spreken, dus wil ik u vragen om uw stem wél te gebruiken en uw mening te laten horen over de toekomst van Europa. Hopelijk tot op 22 mei bij de stemhokjes!

– Martijn Hoogeland